برگرفته از کتاب ها
آلودگی
های انسانی و لباس های اتاق تمیز
مطلب زیر بر گرفته از "کتاب فناوری هوای پاک و
اتاق تمیز در تولید تجهیزات پزشکی" نوشته آقای دکتر محمد جعفر حسینی شیرازی
است.
بدن انسان یک سیستم پیچیده است که میزبان تریلیون ها سلول میکروبی در سراسر سطح اپیتلیال و داخل دهان و روده است. این میکروارگانیسم‌ها در فیزیولوژی انسان و عملکرد اندام‌ها ازجمله گوارش و ایمنی نقش دارند. میکروارگانیسم‌ها همچنین بر محیط خارج تأثیر می‌گذارند زیرا از پوست خارج‌شده یا از طریق مجاری مختلف رسوب می‌کنند. این مسئله اخیر برای اتاق‌های تمیز پیامدهای مهمی داشته است.
لایه بیرونی
پوست انسان می‌تواند تا یک میلیون میکروارگانیسم را در سانتی مترمربع میزبانی کند.
البته جمعیت آن و همچنین تنوع، با توجه به قسمت‌های مختلف آناتومیکی انسان متفاوت
است. بدین ترتیب است که شاهد هستیم، بیشترین آلودگی در تأسیسات و اتاق‌های تمیز
دارویی و تجهیزات پزشکی را می‌توان در انسان‌هایی که در اتاق‌های تمیزکار می‌کنند،
ردیابی کرد. این امر به‌نوعی از ارتباط میکروارگانیسم‌های گذرا یا ساکن روی پوست
به‌عنوان اصلی‌ترین جداشده از نظارت محیطی در محیط‌های کنترل‌شده می‌باشد. پرسنل
انسانی تعداد زیادی از سلول‌های پوست را بیشتر به‌صورت پوسته‌پوسته می‌ریزند.
البته لباس‌های اتاق تمیز که توسط پرسنل پوشیده می‌شود نمی‌تواند شامل همه آلودگی‌های
انسانی باشد. با توجه به یافته‌های پروژه میکروبیوم انسانی، درک ما از خطری که
افراد برای اتاق‌های تمیز ایجاد می‌کنند پیشرفت کرده است.
پروژه میکروبیوم انسانی (HMP) ابتکار موسسه
ملی بهداشت ایالات‌متحده است. هدف پروژه شناسایی و توصیف میکروارگانیسم‌های موجود
در ارتباط با انسان سالم و بیمار (میکروبیوم انسان) است. میکروبیوم انسان تجمع
میکروارگانیسم‌ها و فعل‌وانفعالات ژنتیکی آن‌ها را نشان می‌دهد که در سطح و در
لایه‌های عمیق پوست، در بزاق و مخاط دهان، در ملتحمه و در دستگاه گوارش قرار دارند. برخی از
روشن‌ترین تحقیقات HMP در مورد پوست انسان بوده است. پوست یک اکوسیستم پیچیده است که طیف
وسیعی از انواع میکروب‌ها را که درروی قسمت‌های متفاوتی وجود دارد در آن زندگی می‌کنند.
نتایج تحقیقات HMP
نشان داده است که تعداد زیادی از میکروب‌ها در لایه بیرونی پوست وجود دارد و تنوع
قابل‌توجهی از گونه‌های میکروبی در سراسر آن وجود دارد. تقریباً 1000 گونه باکتری
در پوست انسان وجود دارد. علیرغم برخی پیشرفت‌ها درزمینه اتوماسیون و رباتیک، هنوز
هم در اکثر موارد نمی‌توان نیروی انسانی را از اتاق تمیز حذف کرد. توجه فرمایید که
کنترل آلودگی افراد در اتاق‌های تمیز با استفاده از دو اصل به دست می‌آید:
اصل یک: ما لباس بر تن نیروی انسانی
می‌کنیم تا میزان ریزش میکروارگانیسم‌ها را به حداقل برسانیم.
اصل دو: ما حفاظت موضعی را در اطراف
محصول قرار می‌دهیم تا میزان تماس با افراد را به حداقل برسانیم.
البته مسئله حفاظت موضعی محصول از طریق حفاظت هوای اطراف محصول صورت می‌گیرد. مانند محفظه‌هایی با جریان هوای یک‌طرفه و ایزولاتورها. و همچنین با پوشیدن لباس مناسب.
پس کارکنان در اتاق‌های تمیز ملزم به
پوشیدن لباس‌های مخصوص طراحی‌شده برای محیط‌های تمیز با توجه به نوع محصول و درجه
کلاس موردنیاز هستند. لذا چنین پوششی، همان‌طور که در بالا اشاره شد، ضروری است،
زیرا بدن انسان در محیط بسته خود داخل لباس از پراکندگی آلودگی می‌تواند جلوگیری
کند. پوشاک اتاق تمیز باید دارای معیارهای حفاظتی خاصی باشد. همه لباس‌های تمیز از
کیفیت یکسانی برخوردار نیستند. این شامل تولید پوشاک از مواد خاص، پیروی از روش‌های
ساخت خاص و توجه به آناتومی بدن افراد مختلف دارد. لباس‌های اتاق تمیز باید راحت
باشند. کاربردی بوده و به‌راحتی قابل‌استفاده باشند. برخی از لباس‌های یک‌بارمصرف
و برخی دیگر بسته به درجه اتاق تمیز برای شستشو و استریل مجدد ساخته می‌شوند.
پارچه‌های مورداستفاده در تولید لباس‌های تمیز باید دارای ویژگی‌های زیر باشد: میزان ریزش ذرات کم باشد. به بدن اجازه دهید در حین نگه‌داشتن ذرات داخل لباس، بدن بتواند به‌راحتی نفس بکشد. برای پوشیدن راحت انعطاف کافی داشته باشید. مراحل مکرر مختلف شستشو، تمیز کردن و استریل را تحمل‌کنید. هرگونه شرایط خاص مانند کنترل استاتیک را برآورده کند. سطح آن صاف بوده و آلودگی را درروی خود جای ندهد. تا آنجا که ممکن است زیبا به نظر برسید. مقرون‌به‌صرفه باشید.